vrouwelijke turkse pioniers

29 september 2023 t/m 9 april 2024

Het is 60 jaar geleden dat de eerste Turkse gastarbeiders naar Haarlem kwamen. Hoewel zij tijdelijk kwamen, zijn de meesten gebleven en wonen zij nog steeds in Haarlem. Inmiddels is de vierde generatie hier geboren.

Omdat het voor velen onbekend is dat niet alleen mannen, maar ook vrouwen als gastarbeiders kwamen, willen we met deze tentoonstelling aandacht vragen voor deze ‘vergeten geschiedenis’ over een deel van onze medebewoners. Dit doen we aan de hand van persoonlijke verhalen en traditionele objecten. Maar vooral ook met foto’s van de gerenommeerde fotografen Bertien van Manen en Cigdem Yuksel.

Samenwerking met de Turkse gemeenschap in Nederland en in Turkije
We vinden het van groot belang dat deze tentoonstelling voortkomt uit en gedragen wordt door de Turkse gemeenschap in Haarlem, daarom werken wij nauw samen met Turkse vrouwen die hun verhaal willen vertellen en een groot netwerk hebben in de Turkse gemeenschap. Samen met hen zijn de inhoud en de belangrijkste thema’s en invalshoeken van de tentoonstelling bepaald.

Educatieproject Erasmus+
Onderdeel van de tentoonstelling is het Erasmus+ educatieproject genaamd The stories of Turkish guest workers in the Netherlands waarbij een uitwisseling en samenwerking wordt gefinancierd tussen leerlingen van het Haarlem College en de middelbare school van Sakarya University in Turkije. Op beide locaties worden er tentoonstellingen georganiseerd over 60 jaar Turkse gastarbeiders in Haarlem. De studenten leggen de verhalen vast achter de migratie aan de hand van interviews (oral history), foto’s, video en andere digitale middelen. Hun resultaten zullen in de tentoonstelling te zien zijn.

Meer weten over het project: pioneers-ofhaarlem.com

Maak kennis met de pioniers uit de tentoonstelling

Ayse Demiral

Haar opa is in de jaren zeventig als eerste van de familie naar Nederland gekomen. Het opgroeien met twee culturen ziet ze als een verrijking, niet als een beperking. De eerste generatie heeft zo veel moeite gehad en haar generatie heeft het makkelijker. Zij hebben voor hun de weg geëffend zodat zij, Ayse met haar kinderen, minder obstakels tegenkomen. Het onderwijs is echt een groot verschil tussen de generaties. Haar moeder was analfabeet. Zij mocht in haar jeugd niet naar school, dat was voor vrouwen taboe. Ayse mocht wel naar school en heeft kunnen studeren. Wat haar Nederlands maakt? Vrijheid. Dat heb je ook in Turkije, maar op een andere manier. Hier heb je meer vrijheid en meer mogelijkheden. Je kunt hier kiezen wat je wil worden. Het koken en de Turkse cultuur heeft ze wel overgenomen en zou ze ook meegeven aan haar dochter. Net zoals de traditie van het samenkomen met de familie, dat vindt ze belangrijk.

Fadime Kocaman

In 1960 emigreerde Fadime Kocaman met haar familie naar Nederland, op zoek naar werk en de mogelijkheid om een huis te kopen. De economische situatie in Turkije was destijds buitengewoon zwaar. De beginperiode was uitdagend voor het gezin, aangezien ze de taal niet spraken, maar ze pasten zich geleidelijk aan. Tegenwoordig brengen ze eens per jaar een bezoek aan Nederland. Ze slaagden erin een huis te kopen en geld te sparen. Ze genieten nu van hun tijd in Turkije en van het geld dat ze met hard werken verdiend hebben.
Fadime keerde uit heimwee terug naar haar geboorteplaats. Ze merkt op dat er veel veranderingen in Turkije zijn opgetreden, met name in de stijgende kosten van levensonderhoud.